EVRAK Dört Mezhebe Göre İslam Fıkhı 6. Cilt - Abdurrahman Ceziri 1.0

Belge Dili:

Türkçe

Sayfa Sayısı:

468

DÖRT MEZHEBE GÖRE İSLAM FIKHI #6

Talâk (Boşanma) Tanımı Talâk kelimesi lügatte, bağı çözme anlamına gelir. Bu bağ; atın ve esirin bağı gibi maddî olabileceği gibi nikâh bağı gibi, manevî de olabilir. Nikâh, eşler arasında yapılan bir bağlantıdır. Lügate göre "lâm" harfi şeddesiz okunarak "talake'n nâkate" denir. Bu cümle, devenin bağının çözülerek serbest kalması durumunda kullanılır. "Atlaka-itlâkan" kelimesi de böyledir. Kadının kocasından boşanması durumunda da "tala-kati'l mer'etü" veya "talukati'l mer'etü" denir. "Talâk" kelimesi, "talaka" veya "ta!uka"nın masdarıdır ve bu bakımdan "fesâd" kelimesi gibidir.

"Tatlîk"e gelince; "kelleme teklim, selleme teslîm" kelimeleri gibi, şeddeli "tallaka" fiilinin masdarıdır. "Tatlîk" kelimesi de talâk gibi maddî ve manevî bağların çözülmesinde kullanılır. Ayrıca "talâk" kelimesi şeddesiz "talaka" fiilinin masdarı olmakla birlikte, şeddeli "tallaka" fiilinin ism-i masdarı olarak da kullanılır. Talâk, tatlîk masdarınm ismidir. Böylece anlıyoruz ki lügat, talâk veya tatlîk kelimesini maddî bağı çözmek anlamında kullandığı gibi, nikâh bağını çözme anlamında da kullanmaktadır.

Câhiliyet devrinde araplar, talâk kelimesini karı - kocanın birbirlerinden ayrılmaları anlamında kullanırlardı. İslâmiyet geldiğinde, kelimenin - fıkıhçıların bazı İfâdelerinde az bir farklılık bulunmakla birlikte- özel olarak bu anlamda kullanılmasının devam ettirilmesini hükme bağladı. Fıkıhçıların farklı İfâdeleri, bazı hükümlerde farklılık doğmasına neden olur.

İşte bu nedenle "talâk" kelimesi ıstılahta, nikâhın ortadan kaldırılması veya özel bir kelimeyi kullanarak nikâhın helâlliğinin eksilmesidir. Nikâhın giderilmesi, nikâh akdinin ortadan kaldırılması, yani nikâhın, eşlerin artık birbirlerine helâl olamayacakları derecede çözülmesi demektir ki, bu da erkeğin karısını üç talâkla boşaması durumunda olur. Nikâhın helâlliğinin azalması demek, talâk sayısının eksilmesi demektir.

Bunun sonucu olarak zevcenin kocasına helâlliği eksilir. Bu da kocanın, karısını ric'î talâkla boşaması durumunda olur. Bu durumda zevcenin helâllığında eksilme olur. Bir kimseye karısı mutlak surette helâl olup üç talâka sahip bulunmasından sonra; karısı iki talâktan sonra artık kendisine helâl olmaz; koca da ancak iki talâka sahip olur.